ඔබ සතු ඩෙංගු රෝගය ගැන දැනුවත් වීම ප්‍රමාණවත්ද???
ඩෙංගු රෝගය මාරාන්තික වෛරස් උණකි. ඊඩිස් ඊගිප්ටි (Ades aegypti) හා ඊඩිස් ඇල්බෝපික්ටස් (Ades albopictus )නම් මදුරු විශේෂ දෙක මගින් බෝ වන මෙම රෝගය සඳහා තවමත් නිසි ප්‍රතිකාරයක් සොයාගෙන නොමැත. පිරිසිදු ජලයේ බිත්තර දමමින් ව්‍යාප්ත වී දිවා කාලයේ පමණක් සක්‍රිය වී සිටි මෙම මදුරුවන් මේ වන විට අපිරිසිදු ජලයේත් බිත්තර දමන බවත් දිව කාලයේ මෙන්ම රාත්‍රී කාලයේත් සක්‍රිය බවත් සොයාගෙන තිබෙනවා. මෙම රෝගය සඳහා නිශ්චිත ප්‍රතිකාර නොමැති බැවින් මෙම මදුරු විශේෂ බෝවීම වැලැක්වීම මෙම රෝගය වැළක්වීමේ මුලික පියවර වෙනවා. මෙම මදුරු විශේෂ බෝවන ස්ථාන, විවේක ගන්න ස්ථාන විනාශ කිරීම මගින් රෝග ව්‍යාප්තිය අවම කරගත හැක.
ඩෙංගු මදුරුවාගේ ජිවන චක්‍රය
ඩෙංගු රෝගය බෝවන්නේ ගැහැණු මදුරුවාගෙනි. ගැහැණු මදුරුවා ජලය සහිත ස්ථාන වල ජලය මතුපිට බිත්තර දමයි. මෙම බිත්තර කල් පවතින අතර ජලය සිඳී ගිය විටද එම ස්ථාන වල පෘෂ්ඨයේ තැන්පත්ව තිබී නැවත ජලය එකතු වූ පසු සක්‍රිය වේ. පසුව බිත්තර මගින් කීටයන් බිහිවී ඔවුන් වර්ධනය වී කෝෂ බවට පත්වේ. කෝෂ වර්ධනය වී ඉන් මෙම මදුරුවන් බිහි වේ.
මදුරුවන් බෝවිය හැකි ස්ථාන
කුණු කසල එකතු වන ස්ථාන
ඔබ විසින් පරිසරයට එකතු කරන කසල ගොඩවල් තුල මදුරුවන බෝවිය හැකි ස්ථාන බොහොමයක් ඇති විය හැක. මෙසේ කසල ගොඩවල් එක් රැස් වීම අවම කිරීම අප සැමගේ වගකීමක් වේ. ඒ සඳහා ඔබ එදිනෙදා එකතු කරගන්නා කසල ප්‍රමාණය අවම කර ගැනීම, පොලිතින් බාවිතය අවම කිරීම, කොම්පෝස්ට් බඳුන් බාවිතා කිරීම වැනි දේ කල හැක, පොලිතින් ප්ලාස්ටික් වැනිදේ පිලිස්සිය හැකි නමුත් එය පරිසර දුෂණයකි. එබැවින් පොලිතින්, ප්ලාස්ටික්, විදුරු වැනිදේ ප්‍රතිචක්‍රියකරනය සඳහා යොමු කිරීම සිදු කල හැකි.
වැහි පීලි
ඔබ නිවසේ ඇති වැහිපීලිගැන නිරන්තරයෙන් සැලකිලිමත් වන්න. ගස් වල කොළ රොඩු වැටි ඒවා සිරවීමෙන් වැහි පීලි තුලින් ජලය ගල යාම නතර වී ජලය එක රැස් වීමෙන් ඩෙංගු මදුරුවන් බෝ විය හැක.
විසිතුරු මල් පඳුරු
ඔබ නිවසේද මෙවන් ආකාරයේ විසිතුරු මල් පඳුරු වර්ගතිබිය හැක. මෙවැනි ශාක වල පත්‍ර වින්‍යාසය ජලය රැඳෙන අයුරින් සැකසී ඇති අතර ඒවායෙහි මදුරුවන් බෝවිය හැක. මෙවැනි ශාක විනාශ කර දමන්න එසේ නැතහොත් එවායෙහි පත්‍ර අතර ජලය නොරදෙන සේ හොඳින් වැලි පුරවන්න. නිතර එම ශාක කෙරෙහි අවදානය යොමු කර මදුරුවන් බෝවීම අවම කර ගන්න.
අහාරය පිණිස වගා කර ඇති පඳුරු වර්ග
ආහාරය පිණිස වගා කරන අන්නාසි, රම්පෙ, කෙසෙල් වැනි ශාක පත්‍ර අතරද ජලය රැස් වේ. මේවායෙහි පත්‍ර අතරටද වැලි දීමෙන් ජලය එකතු වීමට ඉඩ නොදී මදුරුවන් බෝවීම අවම කර ගත හැක. රම්පෙ පඳුරු වර්දනය වීමත් සමග තරමක් ඉහලට වැඩේ. එවිට ඊට වැලි දීමට අපහසුය. එබැවින් ආහාරයට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට පමණක් කුඩා පඳුරු තබාගෙන ඉතිරිය කපා විනාශ කර දැමීම යෝග්‍ය වේ.
ස්වබාවික පඳුරු වර්ග
ස්වබාවික වශයෙන් බෝවන වැටකේ ශාක වර්ගද ජලය එක්රැස් වන ශාක වර්ග වේ. එම ශාක කැප ඉවත් කිරීම යෝග්‍ය වේ.
ඔබ ආහාරයට ගෙන ඉවත් කරන පලතුරු ලෙලි මගින්
ඔබ ආහාරයට ගන්න පලතුරු වල ලෙලි, පොතු ආදියෙන්ද ඩෙංගු මදුරුවා බෝවිය හැකි බව ඔබ දන්නවාද???
ඔබ ක ඉවත් කරන රඹුටන්, අලිගැට පේර, දුරියන්, මැන්ගුස් වැනි පලතුරු වල ලෙලි පොතු වැනිදා අක්‍රමවත්ව පරිසරයට බැහැර කිරීමෙන් ඒවායෙහි ජලය එකතු වී ඩෙංගු මදුරුවා බෝ විය හැක. එබැවින් එම අහාර ආහාරයට ගැනීමෙන අනතුරුව ක්‍රමවත්ව කසල බඳුන් වලට එම ලෙලි පොතු වර්ග බැහැර කරන්න.
පොල් කටු තැඹිලි කොම්බ වැනිදේ මගින්
පොල් කටු තැඹිලි කොම්බ වැනිදේ බහුලව මදුරුවන් බෝවන ස්ථාන වේ. පොල් කටු නිසි ලෙස බැහැර නොකිරීම මගින් කපුටන් වැනි සතුන් ඒවා රැගෙන ගොස් තැන තැන දැමීමෙන් ඒවායෙහි ජලය රැඳී මදුරුවන් ව්‍යාප්ත විය හැක. එමෙන්ම ඔබ තම්බිල් කුරුම්බා වැන්න පානය කිරීමෙන් පසු ජලය එක රැස් නොවන අයුරින් කැබලි වලට පලා ඉවත් කිරීමට හෝ වලලා දැමීමට වග බලාගන්න.
කුණු කාණු මගින්
කුණු කාණු නාගරික ප්‍රදේශ වල පවතින ප්‍රධාන ගැටලුවකි. ඉඩකඩ සීමිත වීමත් අලසකමත් හේතුවෙන් නිවාස වලින් බැහැර කරන අපිරිසිදු ජලය කාණු වලට මුදා හැරිම බහුලව දක්නට ලැබේ. මෙමගින් පරිසරය දුෂණය වීමත්, පාචනය වැනි ලෙඩ රෝග හට ගැනීම පමණක් නොව ඩෙංගු මදුරුවන් බෝවිමටද වැඩි වශයෙන් දායක වේ. නිවාස වල එක්රැස් වන වැසි ජලය පමණක් කණු වලට හැරවීමට හැකි අතර අපිරිසිදු ජලය බැහැර කිරීම නීති විරෝදී ක්‍රියාවකි. ඉන් හටගන්නා ඩෙංගු මදුරුවන් දෂ්ට කරනුයේ අසල්වාසීන්ට පමණක් නොව එහි තර්ජනය තමාටත් සමව පවතින බව සිහි තබා ගන්න. අපිරිසිදු ජලය ආවරණය කරන ලද වලක් තුලට මුදා හැරීම යෝග්‍ය වේ.
වතුර රැඳෙන ගලි මගින්
ඔබ නනිවෙස් තුළ ජලය බැහැර වෙන ගලි වලවල් තිබේද?
ඔබ නිවසේ ගලි වලවල් ඇත්නම් ඒවා පිළිබඳව නිරන්තරයෙන් සැලකිලිමත් වන්න. එවැනි ස්ථාන වල ජලය එක්රැස්ව තිබිය හැක. ඩෙංගු මදුරුවා වර්දනය වීම ඉතා කෙටි කලකදී සිදු වන බැවින් එවැනි ස්ථාන නිරන්තරයෙන් පරික්ෂ කරන්න.
ඉවතලන් ටින් විදුරු කටු ප්ලාස්ටික් වැනිදේ මගින්
ටින් බෝතල් කටු ප්ලාස්ටික් කැබලි තුල හොඳින් ජලය එක් රැස් වේ. එබැවින් එවැනිදෑ වලක් තුලට දමා පස වලින් වසා දැමිය හැක. නමුත් මෙය කුඩා වතු තුල සිදු කිරීම තරමක් අපහසු කටයුත්තක් වේ. එබැවින් එවැනි ද්‍රව්‍ය ප්‍රතිචක්‍රීකරණයට යොමු කිරීම වඩාත් යෝග්‍ය වන අතර ඉන් ඔබට මුදලකුත් උපයාගැනීමට හැකියාව ලැබේ.
.
ඉවතලන ටයර් මගින්
බාවිතයෙන් ඉවතලන පැරණි ටයර් පරිසරයට සිදු කරන්නේ විශාල හානියකි. මේවායෙහි ජලය ස්වල්පයක් හෝ රැඳුනහොත් එය ඉවත් කිරීම ඉතාමත් අපහසු කාර්යයක් වේ. එබැවින් මෙම ටයර ඉවත් කිරීමේදී අනිවාර්යයෙන් තරමක් විශාල සිදුරු ඇති කර බැහැර කරන්න. නැතහොත් පස් පුරවන්න. මේවා පිළිස්සීමේදී ඉතා අහිතකර වායුන් පිටවන බැවින් කිසිවිටකත් පිලිස්සීමෙන් වලකින්න.
කුහුඹු උගුල් මගින්
ඔබ නිවෙස් තුල තබා ඇති කුහුඹු උගුල් මගින් ඔබ මදුරුවන් බෝකරන්වා විය හැක. එබැවින් ඒවා නිතර ජලය මාරු කිරීම, බුමිතෙල් හෝ පොල් තෙල් වැනි ඝනත්වයෙන් අඩු ද්‍රවයක් මිශ්‍ර කිරීම හෝ ලුණු මිශ්‍ර කිරීමෙන් මදුරුවන් ඇති වීම වලක්වා ගත හැකිය.
සුරතල් සතුන්ගේ ජල බඳුන් හා මල බඳුන් මගින්
ඔබගේ සුරතලාසඳහා තබා ඇති ජාල බඳුන තුළ, එමෙන්ම මල බඳුන් තුළද ඩෙංගු මදුරුවා බිත්තර දැමිය හැක. එබැවින් ඒවායේ පෘෂ්ඨයන් නිරතුරුව හොඳින් අතුල්ලා පිරිසිදු කොට ජලය මාරු කිරීම සිදු කරන්න.
මාළු ටැංකි පොකුණු වැන්න තුළ
ඔබ නිවසේ ඇති ව්සිතුරු මසුන් සහිත මාළු ටැංකි පොකුණු වැනිදෑ තුලද මදෘවන් බෝවේ. ඒවායෙහි මසුන් සිටියද සෑම මත්ස්‍යයෙකුම මදුරු බිත්තර මදුරු කීටයන් ආහාරයට නොගනී. එබැවින් එම මදුරු බිත්තර හා කීටයන් ආහාරයට ගන්නා ගප්පි කාෆ් වැනි මත්ස්‍යයින් එම පොකුණු ආදියට එකතු කරන්න.
.jpg)